Dziennik Gazeta Prawna 2021-02-17
Suma ubezpieczenia z polisy jaką otrzymują bliscy zmarłego nie należy do spadku po ubezpieczonym. Wypłacone pieniądze pozostają do wyłącznej dyspozycji osoby lub osób wskazanych na polisie jako uposażeni. Określają to art. 831 i art. 922 kodeksu cywilnego. Tym samym polisy ubezpieczeniowe, gdzie przedmiotem ubezpieczenia jest wyłącznie ochrona życia i zdrowia są wyłączone
z jakichkolwiek podatków. Ponadto w razie odrzucenia spadku po zmarłym, spadkobiorca nie traci możliwości otrzymania pieniędzy od ubezpieczyciela z polisy na życie. Spadkobiercy, którzy nie otrzymali żadnych pieniędzy z polisy nie mają prawa wystąpić o wypłatę zachowku do osoby lub osób, które te pieniądze otrzymały. Podsumowując: polisa na życie nie jest dziedziczona jak pozostały majątek zmarłego i nie podlega podatkom.
Ale uwaga. Jest możliwy przypadek, który rożni się od opisanych wyżej zasad. Według interpretacji Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej ma to miejsce w przypadku polis życiowych dotyczących prowadzonej działalności gospodarczej. W rozpatrywanej sprawie polisa dotyczyła dodatkowego zabezpieczenia leasingu. Standardowo do umowy leasingu zawiera się polisy majątkowe chroniące przedmiot leasingu. Tu dodatkowo zawarto polisę na życie chroniącą finansowe ryzyko leasingodawcy. Szczegółowe zapisy regulowały zasady wypłaty przypadającej firmie leasingowej
i rodzinie przedsiębiorcy. Po jego śmierci leasingodawca otrzymał kwotę zaspokajającą jego roszczenie, a pozostała różnica została wypłacona rodzinie, stając się tym samym elementem masy spadkowej po zmarłym. Zgodnie z art. 831 par 3 kodeksu cywilnego Dz.U. z 2020 r poz.17/40 tj. „suma ubezpieczenia przypadająca uprawnionemu nie należy do spadku”, wypłacona różnica wartości polisy powinna zostać wyłączona z masy spadkowej. Jednak w interpretacji Dyrektora KIS uznano, że do spadku nie należą pieniądze wypłacone głównemu uposażonemu, w tym przypadku firmie leasingowej. Natomiast różnica z wartości polisy pozostająca po zaspokojeniu roszczeń
i wypłacona rodzinie (matka) wchodzi do masy spadkowej. Matka nie była bowiem formalnie uposażona w polisie, a jedynie zapisem umowy dodatkowej objęta wypłatą, co ostatecznie miało miejsce. Zatem w takim przypadku kwotę należy włączyć do masy spadkowej, podzielić zgodnie
z zasadami prawa spadkowego oraz uiścić podatek od spadków i darowizn. Jeśli przysługuje zwolnienie z podatku, obowiązkowe jest jedynie złożenie deklaracji PIT w Urzędzie Skarbowym
w ciągu 6 miesięcy od daty uprawomocnienia się spadku. Jeśli okres upłynie, a US nie zostanie zawiadomiony kwota będzie opodatkowana na zasadach pierwszej grupy spadkowej (najbliższa rodzina).
